Akciğer kanseri tüm dünyada en sık görülen ikinci kanser türü. DSÖ (WHO) verileri, 2020 yılında dünyada 2 milyon 200 binin üzerinde kişinin akciğer kanseri teşhisi aldığını bildiriyor. Sağlık Bakanlığı verilerine göre, Türkiye’deki ortalamalar yılda 27 binden fazla insana akciğer kanseri teşhisi konulduğunu gösteriyor. Dünya genelinde 2020’de akciğer kanserine bağlı 1,8 milyon ölümün gerçekleştiği tahmin ediliyor. Ancak, şu anda yüksek ölüm oranına sahip bir hastalık olsa da ilk evrelerde yakalandığında uzun vadeli olumlu bir prognoza sahip olduğu biliniyor.
Kanser türlerinin görülme sıklığı bakımından dünyada erkeklerde ilk, kadınlarda ise 3. sırada gelen akciğer kanseri, tüm kanserler arasında yüzde 11’in üzerinde bir oranda bulunuyor. Türkiye’de 75 yaş öncesi her 4 kişiden biri kansere yakalanma riskiyle karşı karşıya geliyor ve ortalama her yıl 27 binden fazla kişiye akciğer kanseri tanısı konulurken, 2020’de bu rakamın 41 binin üzerine çıktığı görülüyor.
KANSERDEN ÖLENLERİN ORANI YÜZDE 31 AZALDI
Son yıllarda tanı ve tedavide yaşanan gelişmeler sonucunda kansere bağlı yaşam kayıpları da azalmıştır. Amerikan Ulusal Kanser Enstitüsü’nün yayınladığı rapora göre ABD’de kansere bağlı ölüm oranlarında her geçen yıl gerileme görülüyor. 1991’de kanserden ölüm oranları zirvedeyken geçen 30 yılda kanserden ölenlerin oranı toplam yüzde 31 azaldı. Kanser kaynaklı can kayıplarının azalmasında, en yaygın görülen dört kanser türü olan akciğer, kolerektal, meme ve prostat kanserinde uzun vadeli düşüşler rol oynuyor. Raporda akciğer kanseri ölüm oranındaki genel gerilemenin kaynağı olarak sigara içmenin azalması, radyoterapi ve ilaç tedavilerindeki gelişmeler gösteriliyor. Ancak bu umut verici gelişmeye rağmen, raporun da dikkat çektiği gibi akciğer kanseri ABD’de erkeklerde ve kadınlarda en sık teşhis edilen ikinci kanser türü olmaya devam ediyor. Akciğer kanseri diğer ülkelerde de en sık teşhis edilen kanser türlerinden biri olmaya devam ediyor.
TANI İÇİN GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERİ UYGULANIYOR
Genelde belirti göstermeden ilerleyen akciğer kanserinin teşhis ve tedavisinde görüntüleme cihazları hayati önem taşımaktadır. Akciğer kanserinde en önemli risk faktörü sigara içmek. Ülkemizde sigara kullanım oranı Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre yaklaşık yüzde 26 seviyesinde bulunuyor. Pandemi döneminde Kovid -19 şüphesi nedeniyle çok sayıda hastaya akciğer tomografisi çekildi. Bu sayede henüz ilk evrelerinde olan akciğer tümörleri bazı hastalarda teşhis edilebildi. Hastalar için erken tanı ve tedavi imkânı sunan bu durum, ilerleyen zamanlarda akciğer kanserinden kaynaklanan ölüm sayısının düşmesinde etkili olabilir.
Herhangi bir belirti vermeyen akciğer nodülleri, genellikle bilgisayarlı tomografi veya daha az sıklıkla akciğer grafisi sonrasında tesadüfen fark ediliyor. Akciğer kanseri tanısı için şüpheli durumlarda PET-BT gibi daha ileri görüntüleme yöntemleri kullanılıyor. Şüpheli bölgeden alınan biyopsinin ardından sonuca göre hastanın tedavisi planlanıyor. Hastaların sağlıklarına kavuşması için cerrahi müdahaleler, radyoterapi ve kemoterapi gibi tedavi yöntemleri uygulanıyor.
