ABD’de ipotekli konut kredilerinde balonun patlaması global finansal krizi tetiklemişti. 13 yıl sonra ABD’de konut piyasasındaki ısınma tekrar gündemde.
ABD’de gösterge olarak kabul edilen S&P CoreLogic Case-Shiller konut fiyatı endeksi nisanda yıllık yüzde 14,6 artarak 1988 yılından bu yana en yüksek artışı kaydetti. Mart 2021’de yıllık artış oranı yüzde 13,3 olmuştu.
ABD’de New York, San Francisco, Dallas ve Miami üzere önde gelen 20 kentteki konut fiyat değişimlerini kapsayan birleşik endekste nisanda yıllık artış yüzde 14,9’a ulaştı. Bu endekste de Aralık 2005 sonrasındaki en yüksek yıllık artış kaydedilmiş oldu.
Nisanda yıllık en yüksek fiyat artışları Phoenix, San Diego ve Seattle kentlerinde görüldü.
PANDEMİDE FİYATLAR FIRLADI
ABD’de mesken fiyatları geçen yıl, Amerikalıların rekor seviyede düşük konut kredisi faizi oranlarından yararlanması ve kenar mahallelerdeki konutlara ağır ilgi göstermesiyle yükseldi. Konutta arz artışının talebin gerisinde kalması fiyatları yükseltti.
ABD’de konutlarda yaygın olarak kullanılan kerestede fiyatların bu yıl olağan dışı formda artması da konut maliyetlerinin ve hasebiyle da konut fiyatlarının yükselmesinde tesirli oldu.
‘RAKAMLAR SIRA DIŞI’
İngiliz Financial Times gazetesinin haberine nazaran, S&P Dow Jones Endeksleri’nde endeks yatırım stratejisi masasının global şefi Craig Lazzara, “Nisandaki sayılar nitekim sıra dışı” dedi.
Fiyat artışları kısmen kenar mahalle konutlarına yönelik pandemi ile ilgili talepten kaynaklansa da Lazzara, bunun “önümüzdeki birkaç yıl içinde aslında gerçekleşecek olan satın almaların hızlanmasını da temsil edebileceğini” söyledi.
Konut fiyatlarındaki artışın, birinci sefer konut alacak olanlar için caydırıcı olduğuna işaret eden ekonomistler, pandemi kaynaklı kaygıların azalmasıyla kent merkezi dışındaki meskenlere dönük talebin geri çekilmesini beklediklerini lisana getirdi.
Datalar ABD’de konutta arz artışının hızlanmakta olduğuna işaret ederken, bu durumun da konut fiyatlarındaki artış suratını azaltabileceğine lakin piyasada dengelenmenin yakın vakitte pek mümkün olmadığına işaret edildi.
FED DE İZLİYOR: 40 MİLYAR DOLARLIK PROGRAM DEĞİŞEBİLİR
ABD Merkez Bankası (Fed) yetkilileri de konut piyasasındaki ısınmayı yakından takip ediyor. Geçtiğimiz günlerde FT’ye konuşan Boston Fed Lideri Eric Rosengren, ABD’nin konut piyasasında finansal istikrarı tehdit eden bir patlama ve çöküş döngüsünü göze alamayacağını söylemişti.
Dallas Fed Lideri Robert Kaplan da, Fed’in aylık 40 milyar dolarlık ipoteğe dayalı menkul değer alımlarını yine değerlendirmesi gerektiğini söylemişti.
ING’nin memleketler arası baş ekonomisti James Knightly, ABD’de konut fiyatlarındaki artışın enflasyonu da etkileyeceğini lisana getirdi.
İNGİLTERE’DE 17 YILIN EN SERT ARTIŞI
Birleşik Krallık’ta da konut fiyatları artışı 17 yılın tepesine yükseldi.
Nationwide Building Society datalarına nazaran ülkede konut fiyatları haziranda yıllık olarak yüzde 13,4 arttı. Böylece konut fiyatlarında Kasım 2004’ten bu yana en süratli artış yaşandı.
Aylık bazda bakıldığında ise konut fiyatlarının yüzde 0,7 artış kaydettiği görüldü. Böylece ortalama fiyatlar 254 bin sterlin düzeyini aştı. Ülkede konut fiyatlarında aylık bazda yükseliş serisi üçüncü aya ulaştı.