İspanya’da başlayarak Fransa ve Portekiz’e yayılan büyük elektrik kesintisi, Avrupa’nın enerji altyapısındaki kırılganlığı bir kez daha gözler önüne serdi. Kesintinin yalnızca 5 saniyelik kısmının bile İspanya’ya maliyetinin 1 milyar euroyu bulabileceği açıklandı.
Avrupa, son yılların en büyük enerji şoklarından biriyle sarsıldı. İspanya’da öğle saatlerinde başlayan ve hızla Portekiz ile Fransa’nın bazı bölgelerine yayılan elektrik kesintisi, ulaşımı durma noktasına getirdi. Kentler karanlığa gömülürken toplu ulaşım sistemleri devre dışı kaldı, birçok şehirde kriz merkezleri kuruldu.
İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, ülke genelinde elektrik üretiminin sadece 5 saniyede 15 gigavatlık bir kayba uğradığını açıkladı. Bu miktar, ülkenin o anki enerji ihtiyacının yaklaşık %60’ına denk geliyor. İlk 24 saatteki ekonomik kaybın ise 1 milyar euroya ulaştığı tahmin ediliyor.
SİBER SALDIRI MI? SİSTEMSEL ARIZA MI?
Portekiz’in enerji şirketi REN, ani sıcaklık değişimlerinin ve gerilim hatlarındaki dengesizliklerin kesintiye neden olduğunu öne sürdü. Ancak kamuoyu bu açıklamadan tatmin olmadı. Avrupa Birliği Komisyonu da siber saldırı ihtimali dahil olmak üzere tüm senaryoların değerlendirildiğini bildirdi.
İspanya’da 8 özerk bölge, merkezi hükümete yetkilerini devrederek 3. seviye acil durum ilan etti. Portekiz’de ise gece yarısından itibaren trafo merkezleri kademeli olarak devreye alındı, milyonlarca kullanıcıya yeniden elektrik sağlandı. Fransa’daki hasar ve etkilerle ilgili ise henüz resmi bir bilanço açıklanmadı.
AB STRATEJİLERİ YENİDEN TARTIŞILIYOR
Krizin ardından Avrupa Birliği’nin kısa süre önce açıkladığı “72 saatlik acil ihtiyaç stoku” tavsiyesi tekrar gündeme geldi. Eleştirilen bu strateji şimdi birçok çevre tarafından yerinde bulunmaya başlandı.
TÜRKİYE’YE ETKİSİ OLMADI
Türkiye Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Avrupa enerji sistemine bağlı olunmasına rağmen Türkiye’nin kesintiden etkilenmediğini belirtti. Bakan, kontrolsüz yenilenebilir enerji üretiminin de krizde payı olabileceğini ifade etti.
