Türkiye’nin deprem gerçeği her geçen gün daha fazla hissedilirken, kentsel dönüşüm projeleri de şehirlerin geleceği açısından büyük önem taşıyor. Business Channel Türk TV ekranlarında yayınlanan programda konuşan Güvenka Grup Yönetim Kurulu Başkanı ve kentsel dönüşüm uzmanı Güven Kayacan, hem İstanbul’da yürütülen projelere hem de kentsel dönüşümün ülke için taşıdığı kritik role dair önemli açıklamalarda bulundu.
Kentsel Dönüşümün Tanımı ve Yasal Dayanakları
Güven Kayacan, kentsel dönüşümün 6306 sayılı yasa kapsamında, ömrünü tamamlamış veya riskli binaların yenilenmesi anlamına geldiğini hatırlattı. Türkiye’de yaklaşık 45 yıldır bu alanda ciddi çalışmalar yapıldığını vurgulayan Kayacan, yeni düzenlemeler sayesinde vatandaşların daha kolay ve bürokrasiye takılmadan sürece dahil olabildiğini söyledi.
“Ömrünü tamamlamış binalar mutlaka yenilenmeli. Çünkü deprem değil, dayanıksız yapılar felaketlere yol açıyor. Yeni yasalarla süreç çok daha erişilebilir hale geldi” ifadelerini kullandı.
İstanbul’daki Dönüşüm Çalışmaları
İstanbul’un kentsel dönüşüm açısından öncelikli şehirlerden biri olduğuna dikkat çeken Kayacan, ilk büyük adımın Kadıköy Fikirtepe’de atıldığını belirtti. Bununla birlikte Üsküdar, Çamlıca ve Avrupa yakasında birçok ilçede hem bakanlık hem de belediyeler aracılığıyla projelerin hayata geçirildiğini açıkladı.
“İstanbul’un neredeyse tüm ilçelerinde kentsel dönüşüm hareketi var. Bu sadece bir proje değil, geleceğimizi garanti altına alan bir zorunluluktur” dedi.
Vatandaşların Merak Ettiği Soru: Evler Küçülüyor mu?
Kentsel dönüşüm sürecinde en çok merak edilen konulardan biri de dairelerin küçülüp küçülmediği. Kayacan, bunun tamamen imar planına bağlı olduğunun altını çizerek şu bilgileri verdi:
“Bir ev 100 metrekareden 50 metrekareye düşer mi diye çok soruluyor. Bunun cevabı, bulunduğunuz bölgedeki imar planında gizli. Vatandaşlarımız belediyelerden bu konuda detaylı bilgi alabilir. Her bölgenin şartları farklıdır.”
Hangi Binalar Dönüşüme Girebilir?
Kayacan, kentsel dönüşümde yaş kriterinden ziyade binanın sağlamlığının belirleyici olduğunu söyledi. Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş firmaların karot testleriyle binaların dayanıklılığının ölçüldüğünü ifade etti.
“20 yaşındaki bina da dönüşüme girebilir, 50 yaşındaki bina da. Asıl önemli olan, o yapının sağlam olup olmadığıdır. Özellikle 1999 Marmara Depremi’nden önce yapılan binaların büyük çoğunluğu riskli. O dönemde yapı denetimleri bugünkü kadar sıkı değildi. Dolayısıyla bu binaların mutlaka dönüşüme girmesi gerekiyor” diye konuştu.
Kayacan ayrıca müstakil evlerin de dönüşüm sürecine dahil olabileceğini, eğer yapılan testlerde çürük çıkarsa aynı şekilde yenilenmesi gerektiğini belirtti.
Moloz ve Hafriyat Sorunu
Kentsel dönüşüm projelerinin bir diğer önemli ayağı ise yıkım sonrası çıkan molozların bertaraf edilmesi. Kayacan, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin resmi döküm sahaları bulunduğunu, Anadolu yakasında Gebze ve Şile’de, Avrupa yakasında ise toplam 4 noktada moloz sahaları olduğunu söyledi.
Ancak yüksek döküm ücretlerinin ciddi bir sorun yarattığını vurguladı:
“Bir kamyon moloz için 3.000 ila 4.000 TL arasında ücret alınıyor. Bu rakam nakliyeciler ve müteahhitler için yüksek maliyet oluşturuyor. Bu nedenle bazı kişiler kaçak döküme yöneliyor. Oysa belediye, kar amacı gütmeyen bir kurum. Fiyatlar daha makul seviyelere çekilirse hem kaçak döküm engellenir hem de süreç çok daha sağlıklı işler.”
Başarılı Bir Kentsel Dönüşüm İçin Gerekenler
Kayacan’a göre, kentsel dönüşümde başarıya ulaşmanın en temel şartı dürüstlük ve sağlam işçilik. Nitelikli, tecrübeli ekiplerle çalışılması gerektiğini vurgulayan Kayacan, etik değerlere bağlı kalındığında hem vatandaşın güveninin hem de projelerin kalitesinin artacağını ifade etti.
Kayacan’dan Çarpıcı Mesaj: “Deprem Öldürmez”
Röportajın sonunda vatandaşlara seslenen Güven Kayacan, çarpıcı bir mesaj verdi:
“Deprem öldürmez; çürük bina, dikkatsizlik ve tedbirsizlik öldürür. Eğer binalarımızdan şüpheleniyorsak mutlaka lisanslı firmalara kontrol ettirelim. Çürükse kentsel dönüşüme sokalım. Devletin sunduğu ‘Yarısı Bizden’ gibi destek kampanyaları da vatandaşlarımız için büyük avantaj. Bu fırsatları değerlendirmeliyiz.”
