Kırgızistan’ın kuzeydoğusundaki Issık Göl Bölgesi’nin en büyük şehri Karakol’da halk arasında “Dungan Mescidi” olarak da anılan asırlık İbrahim Hacı Camisi, yerli ve yabancı turistleri kendisine hayran bırakıyor.
Çin mimarisiyle 1910’da inşa edilen ve rengarenk boyalara bürünen cami içerisinde, geleneksel Çin mitolojisinde yer alan ejderha, Anka kuşu ve aslan figürleri dikkati çekiyor.
AYAKTA KALAN İLK CAMİ
Motifleri ve ahşap oyma işçiliği ile Kırgızistan’da inanç turizminde önemli bir yer tutuyor.
Rus Çarlığı döneminde inşa edilen bu caminin, Kırgızistan’ın kuzeyinde ayakta kalan ilk cami olma özelliği taşıdığı ifade ediliyor.
3 YILDA İNŞA EDİLDİ
Cami, Çin’de 19. yüzyılın sonlarında yapılan zulümlere dayanamayarak Orta Asya’ya göç etmek zorunda kalan Dungan halkının önderlerinden İbrahim Hacı tarafından yaptırıldı.
Tek katlı ve tek minareli cami, Dungan asıllı İbrahim Hacı tarafından davet edilen Çin asıllı mimar Zhou-Su ve beraberindeki 20 usta tarafından çivi kullanılmadan “çandı” yöntemiyle 3 yılda inşa edildi.
Rus Çarlığı yönetiminin inşasına izin verdiği 120 kişilik caminin yapımında, bölgedeki Tanrı Dağları’nda yetişen ladin, karaağaç ve kavak ağaçları kullanıldı.
Caminin temelleri ve taş işçiliği yerel ustalar, ahşap kısmı ise Çinliler tarafından yapıldı.
Caminin kornişi üzüm, armut, nar ve şeftali resimleriyle süslenirken caminin çatısı yeşile, sütunları sarıya, tavanı sarıya ve minaresi maviye boyandı.
Caminin kare prizma şeklindeki tahta minaresi sonradan eklendi.
SOVYETLER BİRLİĞİ DÖNEMİNDE TAHIL AMBARI VE SPOR OKULU OLARAK KULLANILDI
İbrahim Hacı Camisi, dini inançları yaşamanın yasak olduğu Sovyetler Birliği döneminde 25 yıl boyunca tahıl ambarı ve bölgedeki kilisenin spor okulu olarak kullanıldı.
Kırgızistan’a 140 yıl önce göç eden Çin kökenli Dungan Müslümanlarının, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonraki yıllarda caminin yeniden ibadethaneye çevrilmesi için başlattığı mücadelenin ardından 1960’lı yıllarda cami yeniden ibadete açıldı.
Caminin çevre düzenlenmesi ve abdesthane tadilatı, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) tarafından 2016 yılında gerçekleştirildi.
ORTA ASYA’DA ÖZEL MİMARİSİYLE İLGİ ÇEKİYOR
İbrahim Hacı Cami İmamı Rustam Bubukeyev, 1910 yılında kurulan İbrahim Hacı Caminin Orta Asya’da özel mimarisiyle dikkati çektiğini vurguladı.
Caminin, Dungan asıllı İbrahim Hacı’nın Çin asıllı bir mimara tek bir çivi kullanılmadan 3 yılda yaptırıldığını anlatan Bubukeyev, caminin yapısı ve tarihi dokusu dolayısıyla ziyaretçilerin akınına uğradığını belirtti.
Karakol şehrinin merkezi konumundaki caminin, Orta Asya’da özel mimarisiyle ün yaptığını ifade eden Bubukeyev, “Camiye dışarıdan bakıldığında bir Çin konutuna benziyor ancak içeriye girildiğinde bir ibadethane. Camimiz hakikaten çok güzel.” ifadelerini kullandı.
