Türk halk müziğinin mihenk taşlarından olan ozan Neşet Ertaş, ölümünün dokuzuncu yılında anılıyor.
Gönül Dağı, Yalan Dünya, Yolcu, Vay Vay Dünya gibi türkü ve bozlaklarıyla yediden yetmişe tüm ülkenin gönlüne taht kuran usta sanatçı Neşet Ertaş’ın hayatı hakkında bilgiler merak ediliyor.
Bu noktada Neşet Ertaş’ın sevenleri ve kendisini yeni tanıyan genç kuşak, ”Neşet Ertaş kimdir, nereli, kaç yaşında ve neden öldü?” sorularına yanıt arıyor.
Peki Neşet Ertaş kimdir, nereli, kaç yaşında ve neden öldü? İşte Neşet Ertaş türküleri, bozlakları ve hayatına dair merak edilenler…
NEŞET ERTAŞ KİMDİR?
1938 yılında Kırşehir’e bağlı Çiçekdağı’nın (günümüzde Akpınar’ın) Kırtıllar köyünde doğan Neşet Ertaş’ın babası ‘abdal’ geleneğinin temsilcisi bir bağlama ustası Muharrem Ertaş, annesi Kırıkkale’nin Keskin ilçesinin Hacıaliobası köyünden Döne Ertaş’tır.
Küçük yaşta babasının yanında zil, cümbüş, darbuka çalan Ertaş, sekiz yaşında ailesi ile birlikte Kırtıllar köyünden taşınarak İbikli köyüne yerleşmiştir. 12 yaşındayken annesi Döne’yi kaybedince babası ve kardeşleri ile bir süre göçebe bir hayat sürmüşlerdir.
Babası Muharrem Ertaş, ikinci evliliğini Yozgat’ın Kırıksoku köyünden “Arzu” isminde bir hanımla yapmış ve bir süre onun köyünde yaşadıktan sonra Yozgat’ın Yerköy ilçesine yerleşmişerdir. Kırşehir, Yozgat ve ardından iki yıl Kırıkkale’de yaşamışlardır.
SANAT HAYATI
Neşet Ertaş, ilkokula gittiği dönemde önce keman, sonra da bağlama çalmayı öğrenmiştir. Babası Muharrem Ertaş ile birlikte yörenin düğünlerinde sazı ile türküler söyleyen Neşet Ertaş, etkilendiği tek kişinin babası Muharrem Ertaş olduğunu söylemiştir. Ertaş, bu durumu, ”Babamla ben aynı ruhun insanlarıyız.” sözüyle ifade etmiştir.
Türk halk ozanı, abdallık geleneğinin son büyük temsilcisi olan Ertaş, “Bozkırın Tezenesi” olarak tanınmaktadır. 1950’li yıllardan itibaren yaptığı plaklarla özellikle Orta Anadolu türkülerini ve bozlakları kayıt altına almıştır.
1960’lı yıllardan itibaren bizzat kendisinin yazdığı türküleri seslendiren Ertaş, “Garip” mahlasını kullanmıştır. 1970’li yıllarda türküleri Türkiye’de dönemin birçok sanatçısı tarafından yorumlanmış ve çok popüler olmuştur.
2009 yılında UNESCO’nun ”Yaşayan İnsan Hazineleri” envanterine girmeye değer görülmüştür. 25 Nisan 2011 tarihinde İTÜ Devlet Konservatuvarı tarafından fahri doktora ödülüne layık görülen Neşet Ertaş’ın, bağlamadaki tavrı ve türküleri konservatuvarlarda ders olarak okutulmuştur.
NEŞET ERTAŞ NE ZAMAN, KAÇ YAŞINDA ÖLDÜ?
Neşet Ertaş, 25 Eylül 2012 tarihinde İzmir’de tedavi gördüğü hastanede ileri evrede prostat kanseri nedeniyle yaşamını yitirmiştir. Cenazesi Kırşehir Bağbaşı Mezarlığı’nda babası Muharrem Ertaş’ın mezarı yanına defnedilmiştir.
Mezar taşında, ”Sakin ol ha, insanoğlu. İncitme canı, her can bir kalp, Hakk’a bağlı. İncitme canı, incitme.” yazılıdır.
NEŞET ERTAŞ TÜRKÜLERİ
1957-1979 yılları arasında kendisinin bile bilmediği birçok plak albüm yapmıştır. Bazıları şunlardır;
- Çoban
- Hareli Gelin
- Diloylu Halay Havası
- Varıp Bir Kız On Yaşına Değince
- Şeytanın Atına Binip Yeldirme
- Bir Leyla Misali
- Yardan Tatlısı Bulunmaz
- Engeller Koymuyor Yar Sana Varsam
- Ceylan
- Vefasız Yar Aşkına (vay bana vah bana)
- Kıbrıs Destanı (Kıbrıs Barış Harekâtından Sonra Yazmış Olduğu Türküsü)
- Giyindim Kuşandım Gittim Düğüne
- Aşk Elinden Ağlayan
- Sar Leyla Leyla (ayrıldığı karısına yazmıştır)
- Hasta Düştüm
- Tor Şahin Misali
- Uyma Sakın
- Yolcu (Bu dünyaya gelen yolcu)
ALBÜMLERİ
- 1957 – Neden Garip Garip Ötersin Bülbül
- 1960 – Gitme Leylam
- 1979 – Türküler Yolcu
- 1985 – Sazlı Oyun Havaları
- 1987 – Türkülerle Yaşayan Efsane Deyişler Bozlaklar Türküler
- 1988 – Gönül Ne Gezersin Seyran Yerinde
- 1988 – Kendim Ettim Kendim Buldum
- 1988 – Kibar Kız
- 1989 – Hapishanelere Güneş Doğmuyor
- 1989 – Sazlı Sözlü Oyun Havaları
- 1990 – Gel Gayri Gel
- 1992 – Şirin Kırşehir
- 1993 – Kova Kova İndirdiler Yazıya
- 1995 – Seçmeler 2
- 1995 – Seçmeler 3
- 1995 – Seher Vakti
- 1995 – Altın Ezgiler 3
- 1995 – Benim Yurdum
- 1997 – Nostalji 1
- 1998 – Ölmeyen Türküler 2
- 1999 – Ölmeyen Türküler 3
- 1998 – Gönül Yarası
NEŞET ERTAŞ KÜLLİYATI (15 SERİLİK)
- 1999 – Zülüf Dökülmüş Yüze 1 Kayıt tarihi:1969-1974
- 1999 – Gönül Dağı 2 Kayıt tarihi: 1969-1974
- 1999 – Mühür Gözlüm 3 Kayıt tarihi: 1969-1974
- 1999 – Zahidem 4
- 1999 – Neredesin Sen
- 2000 – Garibin Dünyada Yüzü Gülemez 5 Kayıt tarihi: 1969-1974
- 2000 – Niye Çattın Kaşlarını 6 Kayıt tarihi: 1969-1974
- 2000 – Çiçekdağı 7 Kayıt tarihi: 1969-1974
- 2000 – Ayaş Yolları 8
- 2000 – Sevsem Öldürürler 9 Kayıt tarihi: 1974-1986
- 2000 – Ağla Sazım 10 Kayıt tarihi: 1974-1986
- 2000 – Hata Benim 11
- 2001 – Dostlara Selam 12
- 2001 – Sabreyle Gönül 13
- 2002 – Yar Gönlünü Bilenlere 14
- 2002 – Vay Vay Dünya 15
- 2003 – Gurban Olduğum
- 2008 – Neşet Ertaş 2008