Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (UCM) hakkında tutuklama kararı çıkardığı İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, bu karara rağmen Macaristan’a resmi bir ziyaret gerçekleştirdi. UCM’ye taraf ülkeler arasında yer alan Macaristan’ın Netanyahu’yu tutuklamaması uluslararası hukuk çevrelerinde tepkilere yol açtı.
RESMİ KARŞILAMA TÖRENİ DİKKAT ÇEKTİ
Netanyahu, Macaristan Başbakanı Viktor Orban’ın daveti üzerine Budapeşte’ye gitti. Başkentteki Liszt Ferenc Uluslararası Havalimanı’nda Macaristan Savunma Bakanı Kristof Szalay-Bobrovniczky tarafından resmi törenle karşılandı. Szalay-Bobrovniczky, Facebook hesabından yaptığı paylaşımda, “İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Budapeşte’ye hoş geldiniz” ifadelerine yer verdi.
Netanyahu’nun, ziyaret kapsamında Macaristan Başbakanı Viktor Orban’ın yanı sıra Cumhurbaşkanı Tamas Sulyok ile de görüşeceği belirtildi.
UCM’NİN KARARI: SAVAŞ SUÇLARI VE İNSANLIĞA KARŞI SUÇLAR
Uluslararası Ceza Mahkemesi, 21 Kasım 2024’te yayımladığı kararında, Gazze Şeridi’nde yaşananlar nedeniyle Netanyahu ve eski İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında “savaş suçu” ve “insanlığa karşı suç” işledikleri gerekçesiyle tutuklama emri çıkarmıştı.
UCM’nin kurucu anlaşması olan Roma Statüsü’nün 86, 87 ve 89. maddelerine göre, mahkeme tarafından çıkarılan tutuklama emirlerinin taraf devletlerce uygulanması gerekiyor. Bu kapsamda, UCM’ye taraf olan Macaristan’ın Netanyahu’yu tutuklayıp Lahey’e teslim etme yükümlülüğü bulunuyor.
ORBAN’DAN NETANYAHU’YA GARANTİ: TUTUKLANMA YOK
Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Kasım 2024’te yaptığı açıklamada UCM’nin kararını “saçma” olarak nitelendirmiş, Netanyahu’ya ülkesine gelmesi halinde tutuklanmama garantisi verdiğini duyurmuştu. Orban’ın bu yaklaşımı, mahkemenin bağımsızlığı ve uluslararası adaletin uygulanabilirliği açısından ciddi tartışmaları beraberinde getirmişti.
ZİYARET ÖNCESİ PROTESTO
Netanyahu’nun Macaristan ziyaretinden önce İsrail’in Ben Gurion Havalimanı’nda protestolar düzenlendi. İsrail ordu radyosuna göre göstericiler, Hamas’ın elindeki İsrailli esirlerin serbest bırakılması ve Gazze’de ateşkes sağlanması talebiyle eylem yaptı. Protestolarda “Ateşkes hemen” ve “Esirleri geri getirin” yazılı pankartlar taşındı.
UCM KARARLARI TARTIŞILIYOR
Netanyahu’nun Avrupa Birliği üyesi ve UCM’ye taraf bir ülke olan Macaristan’a hiçbir yasal engelle karşılaşmadan girmesi, mahkemenin etkisi ve taraf ülkelerin yükümlülüklerini ne ölçüde yerine getirdiği konusundaki tartışmaları yeniden alevlendirdi. Uluslararası hukuk çevreleri, bu durumun Roma Statüsü’nün ihlali anlamına geldiğini ve UCM’nin meşruiyetini zedeleyebileceğini ifade ediyor.
KAYNAK:https://www.yenicaggazetesi.com.tr/
