ABD’de tüketici enflasyonu mayısta yüzde 5 ile 13 yılın tepesine yükselirken, ABD Merkez Bankası (Fed) geçen hafta erken faiz artışı işareti vererek piyasalara sürpriz yaptı. Fed açıklamasının akabinde ABD tahvil faizleri yükselirken dolar; TL’nin de ortalarında yer aldığı bütün paralara karşı kıymet kazandı. Güçlü dolar, dış finansman gereksinimi içindeki bir ülke olan Türkiye için daha sıkıntı bir periyoda girildiği manasına geliyor. IMF iddialarına nazaran önümüzdeki 1 yıl içinde gerekli döviz ölçüsü 214 milyar dolar düzeyinde. Bloğunda doları yükselten beklentiler ve sonuçlarına yönelik bir yazı kaleme alan ekonomist Dr. Mahfi Eğilmez, Fed’in varlık alımını azaltacağını açıklaması ve faiz artırım beklentisini öne çekmesinin ABD’de faizlerin ileride yükseleceği manasına geldiğine işaret ederek, bu gelişmelerin Türkiye iktisadı için ortaya çıkardığı sonuçları yazdı. Türkiye üzere dış kaynak muhtaçlığı nedeniyle yüksek riske karşılık yüksek faiz öneren ülkelere gelmiş olan dövizlerin yavaş yavaş çıkmaya başlayacağını vurgulayan Eğilmez, bunun da TL’nin kıymet kaybına uğramasına yol açacağını belirtti.
MALİYET ARTACAK
Eğilmez, ikinci olarak ise dünya piyasalarında sıkılaştırma eğilimi yayılmaya başlarsa likidite bolluğunun azalacağına dikkat çekti ve Türkiye üzere tasarruf yetersizliği nedeniyle dış kaynağa bağımlı ülkelerin dış kaynak sağlama maliyetlerinin yükseleceğini söyledi.
Fed, çarşamba günü sona eren para siyaseti toplantısında erken faiz artışı işareti vererek sürpriz yapmıştı. Fed iki kıymetli sinyal verdi: Toplantı öncesine kadar faiz artırımı için en erken tarih olarak 2024 yılını öngörürken bunu 2023 yılına çekti ve faiz artırımı başlamadan evvel, varlık alımı yoluyla yaptığı piyasa fonlamasını azaltmaya başlayacağını (tapering) açıkladı.
Ağbal sonrası 3 ayda 13.1 milyar $ kaçtı
Güçlü ABD iktisadı Türkiye için işlerin daha da zorlaşacağı manasına geliyor. Hali hazırda esasen ülkeden önemli bir sıcak para çıkışı kelam konusu. İktisat idaresinin değiştiği, Merkez Bankası’nda (TCMB) Murat Uysal’ın yerine Naci Ağbal’ın atandığı kasım sonu prestijiyle sıcak paranın dönmesini sağlayan bir dizi karar alınmıştı. Para siyasetinde sadeleşmeye giden Ağbal devrinde siyaset faizi % 19’a çıkarıldı. Ağbal’ın 20 Mart’ta misyondan alınıp yerine Şahap Kavcıoğlu’nun atanmasıyla sıcak parada geri dönüş son buldu. Yabancılar TCMB’de lider değişimi sonrası 12 haftalık mühlet içinde pahası 13.1 milyar doları bulan portföylerini nakde çevirerek Türkiye piyasalarından çıktı.
