İstanbul Silivri’de rüzgar güç santrali bölgesinde biyoçeşitliliği izleme ve raporlama çalışmaları kapsamında vazife yapan biyologlar Dr. Muhsin Çoğal ve uzman Nigar Albağ Memnun, bu yılki çalışmalarda kuşağı tehlike altındaki bir cins olan şah kartallara ilişkin üç yuvayı izliyordu. Evvelki gün Fenerköy Mahallesindeki yaşlı bir kavak ağacında bulunan yuvadaki yavrulardan binin çalındığı tespit edildi.
DKMP VE JANDARMAYA BİLDİRİLDİ
Silivri’de tehlike altında olan şah kartalların yuva bölgelerini denetim eden Dr. Muhsin Çoğal ve Nigar Albağ Memnun, yavrunun yuvadan alındığını tespit etti. Ağaçta yuvanın altında dağcıların tırmanmada kullandığı iplerin ucuna takılan kanca olan karabina ve ip bulan araştırmacılar yuvanın da bozulduğunu görünce Tabiat Müdafaa ve Ulusal Parklar (DKMP) ve bölgedeki jandarma takımlarına bildirdi. Gruplar tarafından tutanak tutulan olayla ilgili soruşturma ve yavruyu yuvadan çalan bireylerle ilgili arama çalışmaları başlatıldı.
SATILMAK İÇİN ÇALINDIĞI DÜŞÜNÜLÜYOR
Şimdi yuvadan uçamayan kartal yavrusunun yurt içi yahut yurt dışına satılmak için yuvadan alındığını düşündüklerini belirten biyologlar, yuva bölgesindeki muhtarlar, yuvanın bulunduğu tarla sahibi, jandarma ve DKMP’ın iş birliğiyle yaban hayvanı kaçaklığı yapan şahısların en kısa müddette yakalanması ve cezalandırılmasını beklediklerini açıkladı. Bölgede geçen yıllarda 5 yuva varken, 2’sinin ağaçlarının kesilmesi nedeniyle bölgeyi terk ettiklerini anlatan uzman biyologlar, yavrunun alındığı yuvanın altında dağcıların kullandığı materyaller bulduklarını ve muhtemelen profesyonel, şuurlu bir takım tarafından yavrunun çalındığını düşündüklerini kaydetti.
BÖLGE İNSANINA BÜYÜK VAZİFE DÜŞÜYOR
Şah kartalların korunması için kartalların yaşadığı bölgedeki insanlara da çok fazla vazife düştüğüne işaret eden Dr. Muhsin Çoğal, şöyle konuştu:
Yaban hayvanı kaçaklığı yapan bireylerin görülmesi durumunda vakit kaybetmeden jandarma ve DKMP gruplarına haber verilmesi, yavru ve yumurta kaçakçılığının önüne geçilebilmesi için büyük kıymet taşıyor. Yabani hayvan kaçakçılığının önlenmesi için gümrük müdürlüklerinin bilgilendirildiği, toplumsal medyadaki yasal olmayan yaban hayvanı satışlarının da dikkatle incelendiği ve birçok yaban hayvanının satışı yapılırken yakalandığı biliniyor.”
TÜRKİYE’DE 130 İLA 300 ÇİFT ORTASI
Dünya Doğayı Muhafaza Birliği (IUCN) ve Birdlife bilgilerine nazaran şah kartalların Avrupa’da en fazla 2 bin çift, Türkiye’de ise 130 ile 300 çift kaldığının kestirim edildiğini anlatan Nigar Albağ Keyifli, Kuşağı en tehlike altındaki şah kartallar, global ölçekte korunma altında. Türkiye’de bilhassa Trakya bölgesi, Bolu ve Eskişehir’de görülen ve üreyen şah kartalların sayıları insan kaynaklı nedenlerden ötürü süratle azalıyor. Bu tehditlerden birisi de yumurta ve yavru kaçakçılığı. Ulusal ölçekte de korunan ve cins aksiyon planı yapılan şah kartalların yumurta ve yavrularının yuvadan alınması muhakkak yasak” dedi.
ŞAH KARTALLAR ÇİFTÇİ DOSTU
Şah kartalların çiftçi dostu olduğuna da işaret eden biyologlar, şu bilgileri verdi:
Tarladaki kemirgen ve yılanları avlayan şah kartallar kemirgen ve sürüngen sayılarını istikrarda tutmada yardımcı oluyor. Şah kartallar yuvalarını yaşlı kavak, söğüt, meşe ve ibreli ağaçlara yapıyor. Uygun ağaç bulamayan şah kartallar yuva yapmak için yüksek tansiyon çizgilerinin geçtiği direklere yöneliyor. Ve bu direk ve teller yavrunun ve erişkinlerin hayatta kalma muvaffakiyetini azaltabiliyor. Bu yüzden yaşlı ağaçlar çok değerli ve yuvanın olduğu yaşlı ağaçların kesilmemesi gerekiyor. Türkiye’de DKMP ve sivil toplum kuruluşları tarafından verici takılıp takibi yapılan genç şah kartalların göç yolları, dağılım alanları ve tehditleri araştırılıyor. Tehditlerin en başında yalıtımı yapılmamış elektrik telleri, zehirleme, yumurta ve yavru kaçaklığı, ateşli silahla yaralama, araç çarpması ve yuvanın olduğu ağaçların kesilmesi geliyor. Yapılan muhafaza ve bilinçlendirme çalışmaları sonucunda şah kartalı tehdit eden bu faktörleri en aza indirgemek hedefleniyor.”
