Kendinizi düzgün hissetmediğinizde ya da bir ağrınız olduğunda çabucak ilaçlara sarılıyor, bazen de eş-dost tavsiyesiyle ilaç kullanıyorsanız yanılgı yapıyorsunuz…
Prof. Dr. Osman Erk
Çünkü özensiz ilaç kullanmanın birçok sakıncası olduğuna dikkat çeken İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk, “İlaçlar, kullanılan öbür ilaçlarla ve alınan besinlerle etkileşime girer. Bunun sonucunda tesirleri artıp, azalabilir. Bir şeyin zehir olup olmadığını belirleyen dozudur. Doz aşımı ilaçları bile toksik hale getirebilir. Bu nedenle gerektiği vakit, gerektiği dozlarda ve gerektiği müddetlerde kullanılmaları gerekir” dedi ve ihtarlarına şöyle devam etti:
NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
İlaçlar, mide ve bağırsaklarda emilir; bağırsaklar ve karaciğerde bulunan detoksifikasyon enzimleri ile parçalanarak bedenden atılır. Kimi ilaçlar aç karnına, kimileri tok olarak kullanılmalıdır. Antibiyotiklerden sonu ‘misin’ ekiyle biten makrolid kümesi antibiyotikler aç karnına kullanılmalıdır. Birtakım antibiyotikler, aspirin ve başka kan sulandırıcı ilaçlar, romatizmal ilaçlar ve ağrı kesiciler mideyi tahriş ederek kanama ve ülsere neden olabildikleri için tok karnına kullanılmalıdır.
Süt ve süt eserleri genel olarak ilaçların ve antibiyotiklerin emilimini azaltır. Alkol, çay ve kahvede bulunan kafein de ilaçları etkisiz hale getirir. İlaçlar genel olarak bol su ile dik-oturur durumda alınmalı ve en az bir saat yatılmamalıdır. Tetrasiklin kümesi kimi antibiyotikler ve öteki ilaçlar bu kurallara dikkat edilmez ise yemek borusunda takılarak, ülser ve kanamalara neden olurlar. Kimi ilaçlar mide asidi ile çok çabuk parçalandığı için üzerleri şeker (draje), kapsül, sinema tabletlerle kaplanır. Bu ilaçların çiğnenmeden ve bol su ile alınmaları gerekir. Pastiller çiğnenerek, efervesan ilaçlar suda eritilerek alınmalıdır. İlacın üzerinde çentik yoksa asla bölünmemelidir. Üretim tarihlerine de çok dikkat edilmelidir.
MEVTE YOL AÇABİLİR
Kusurlu ilaç kullanımı ve ilaç yan tesirleri ABD’de tüm hastane vefatları ortasında mevt nedeni olarak 4’üncü sıradadır. İlaç bireye ve hastalığa özeldir; özel bir dozu ve kullanım mühleti vardır. Gebelik ve emzirme durumlarında genel olarak hiçbir ilaç kullanılmamalıdır. İlaçların aç yahut tok alınması, diğer ilaçlarla birlikte kullanımı ve tedavi müddetince beslenme biçimi çok kıymetlidir.
NASIL SAKLANMALI?
İlaçların prospektüslerinde nasıl saklanacakları konusunda bilgiler vardır. Birtakım ilaçlar güneş ışığı, nem ve ısı görmeyen yerlerde saklanmalıdır. Birtakım ilaçlar ise örneğin göz damlaları, kimi antibiyotikler, insülin üzere ilaçlar ise buzdolabında saklanmalı asla buzluğa konulmamalıdır.
SIK KULLANDIKLARINIZA DİKKAT!
Tansiyon ilaçlarının tesirleri genel olarak 24 saat kadar sürdüğü için sabah kullanılmaları önerilir. Birtakım tansiyon ilaçlarının tesiri ise 16-18 saat sürdüğü için tekrar alınmaları yahut öteki bir tansiyon ilacının kullanılması uygun olur. Bu ilaçların büyük bir kısmı bedende potasyumu artırdığı için bu ilaçlarla birlikte potasyumdan güçlü muz, incir, kayısı, hurma, kavun, ıspanak üzere besinler az ölçüde tüketilmelidir. Coumadin üzere kan sulandırıcı ilaç kullananlar, içinde bol ölçüde K vitamini barındıran yeşilliklerden varlıklı besinler tüketmemelidir. İçinde bol ölçüde tiramin bulunan eski peynir, bira, şarap üzere yiyecek ve içecekler de birtakım depresyon ilaçları ile birlikte kullanılırsa tansiyon yükselebilir, buna bilhassa dikkat edilmelidir.
