10 yıl evvel övünerek imzaladığımız ve 10 yıl sonra yeniden övünerek iptaline karar verilen İstanbul Mukavelesi, 1 Temmuz günü yürürlükten kalkacak. Bu karar bayan hakları ve bayana şiddet konusunda geri adım olarak nitelenirken, dramatik olaylar da yaşanıyor. Kendisini teminatta hissetmeyen ve şiddet gören bayanların ihbar ve şikayetleri azaldı. Türkiye’nin nadir bayan baro liderlerinden biri olan Sinop Barosu Lideri Hicran Kandemir, İstanbul mukavelesinden geri adım atılması sonrası yaşananları değişik bir örnekle anlattı. ‘’Bir erkek avukatını arayıp ‘Artık karımı dövebilir miyim?” diye sordu. Bu çok önemli bir tablo” dedi.
TBMM Bayana Şiddetin Önlenmesi konusundaki Meclis Araştırma kurulunda konuşan Lider Kandemir’e nazaran bayana şiddet, doğum öncesinden başlayarak yaşlığa kadar devam ediyor. Türkiye’de her 5 bayandan 2’si fizikî şiddet görüyor. Aile içi şiddet kapalı kapılar ardında yaşanıyor ve bayan yaşadığı şiddeti birden fazla vakit resmî makamlara bildirmiyor. Kandemir şu enteresan saptamalarda bulundu:
KIRMIZI RUJ: Türkiye’deki bayanların her ikisinden biri duygusal şiddet, yüzde 12’si cinsel şiddet mağduru. Cinsel şiddette bayanlar isimli mercilere gitmekten kaçınıyor, zira şikâyetçi olduğunda, yapılan yargılamada, klasik yanlış tanımlamalarla, ‘Kadın kuyruğunu oynatmazsa erkek gerisinden gitmez’ ya da ‘Kırmızı ruj sürdü, eteği kısa’ yaklaşımlarıyla olayın özünden farklı boyutlarda toplumsal manada tekrar şiddet ve istismara uğramaya devam ediyor.
NEDEN KORKUYORLAR?: Eğitim seviyesi yükseldiğinde ve bayan, ekonomik taraftan güçlendiğinde, uğradığı şiddet oranı düşüyor. Erken evlilik yapan bütün bayanlarda maalesef şiddet görme oranı çok yüksek. İstismar edilen bayan istismarı bildirmiyor. Ekonomik bağımsızlıkları olmadığı için yahut gideceği yeri olmadığı için, çocuğundan başka kalacağı için korkuyor. Devletin tüm kurumları, STK’lar, siyaset ve medya bu çabada yer almalı ve siyasetin, medyanın lisanı değişmeli. ‘Kol kırılır, yen içinde kalır. Sen bayansın alttan al. Kan kusup kızılcık şerbeti içeceksin, çocukların için yönetim edeceksin’ söylemi değişmeli.
İSTANBUL KONTRATI: İstanbul Mukavelesini 2014’te birinci imzalayan ülke olduk. Bayanlar çok umutlandılar, biz de çok umutlandık lakin algılar bazen gerçeklerin önüne geçiyor. Şiddete karşı bu mukavele önemli bir çaba kaynağıdır. 2008 ile 2021 ortasında 3 bin 458 bayanımız şiddet nedeniyle vefat etti. Bayan cinayetlerinde kuşkulu vefatlar de çok. İstanbul Sözleşmesi’nden geri çekilme periyodundan sonra, Türk Bayan Federasyonları Derneğinin oluşturduğu ihbar sınırında birinci aylarda inanılmaz bir düşüş oldu. Bayan, kendine olan müdafaanın artık geri çekildiği inancına kapıldı. İstanbul Sözleşmesi’nden geri çekilmeye ait o beyanların olduğu devirde bir müvekkil arıyor ve avukatına ‘Ben artık karımı dövebilecek miyim?” diye soruyor. Bu çok önemli, çok dramatik ve üzerinde çok düşünülmesi gereken bir tablo.
Av. Hicran Kandemir
DUYGUSAL VE CİNSEL ŞİDDET GÖRÜYORLAR
Sinop Barosu Lideri Av. Hicran Kandemir, Türkiye’deki bayanların her ikisinden biri duygusal şiddet, yüzde 12’si cinsel şiddet mağduru olduğunu söyledi.
Aylin Nazlıaka
NAZLIAKA: BİZİ HAFİFE ALMAYIN
CHP Bayan Kolları Genel Lideri Aylin Nazlıaka da SÖZCÜ HaftaSonu’na yaptığı açıklamada ‘’Gece yarısı yapılan İstanbul Mukavelesi’nin fesih kararını tanımıyoruz. Bu hukuksuz kararının iptali için Danıştay’a başvurduk. 1 Temmuz’a sayılı günler kaldı. Meclis’te tüm partilerin oybirliğiyle kanunlaşan İstanbul Kontratı, TBMM iradesi yok sayılarak feshedilemez. Anayasa’ya açıkça karşıt olan bu kararı derhal iptal edin. Fesih kararının yürürlüğe giriş tarihi iç hukuk yolları tükenene kadar ertelenmelidir. Kimse bayanların örgütlü gücünü hafife almasın” dedi.
