ABD, kara para soruşturması nedeniyle SBK Holding’in sahibi Sezgin Baran Korkmaz’ı, milletlerarası arama ve yakalama kararıyla Avusturya’da yakalattı. Artık de bilgi, evrak, kanıt ve şahsın alınması için başvurdu. İki ülke ortasındaki muahede ‘adli yardımlaşma’ ve ‘iade’yi öngörüyor. 1995’te imzalanan ve yeni güncellenen ‘cezai ve ekonomik kabahatlere ait isimli yardımlaşma’ muahedesi, Sezgin Baran Korkmaz’ın ABD’ye iade edilebileceğini gösteriyor.
BİRÇOK SÜREÇ BİRLİKTE İŞLEYECEK
Türkiye ve Sezgin Baran Korkmaz’ın kimi avukatlarının tezlerinin bilakis, bu milletlerarası mutabakatın hususları, ABD’nin elinin Korkmaz’ın iadesinde ya da arzuladığı kanıtları almada’ çok güçlü olduğunu gösteriyor. ABD ile Avusturya makamları, bu mutabakata nazaran Sezgin Baran Korkmaz’la ilgili çeşitli türel süreçleri birlikte işletecek.
İşte, yakalama, soruşturma ve iade talepli belgede yer alan Sezgin Baran Korkmaz’la ilgili konular ile memleketler arası mutabakata (StF: BGBl. III Nr. 107/1998-NR: GP XX RV 837 VV S. 107. BR: AB 5640 S. 636.) işleyecek süreç:
KANIT TOPLAMA VE İSTEYEN ÜLKEYE NAKİL: Muahede, ceza fiillerin soruşturulması ve kovuşturulmasıyla ilgili olarak talepte bulunan devletin isimli makamlarının cezalandırmaya yetkili olduğu durumlarda, karşılıklı isimli yardımda bulunacak. İsimli yardımlaşma, iade dahil birçok mevzuyu içeriyor. ABD ve Avusturya, karşılıklı olarak;
a) Bireylerin, bilgi ya da objelerin araştırılması, belirlenmesi,
b) Evrakların karşılıklı servis edilmesi,
c) Şahitlerin yahut bilgi sahibi olan şahısların sorgulanması,
d) Gözaltındaki bireylerin kanıtların toplanması yahut öteki emellerle istenen ülkeye verilmesi, nakledilmesi,
e) Arama ve el koyma taleplerinin yerine getirilmesi,
f) Evrakların, belgelerin ve delillerin sağlanması,
g) Arama ve el koyma taleplerinin kıymetlendirilmesi,
h) Müsadere ve iade ile ilgili süreçlerde karşılıklı yardım. Ayrıyeten, karşılıklı olarak tanınan hususlarda her türlü isimli yardım.
ABD, Avusturya’yla ortasındaki muahedenin gereği olarak, kanıt toplama ve öteki maksatlarla iade edilmesi kararı mucibince ceza takibatındaki Sezgin Baran Korkmaz’ı tutuklattı ve iadesini istiyor.
AVUSTURYA’DA CÜRÜM OLMASA DA İADE: Muahede Avusturya’nın ABD’ye, soruşturma, kovuşturma yahut takibatta husus olan fiilen, talepte bulunulan devletin hukukuna nazaran kabahat teşkil edip etmediğine bakılmaksızın isimli yardımda bulunmayı öngörüyor. Lakin, talepte bulunulan devlet, hareket kendi kanunlarına nazaran cürüm teşkil etmediği ve talebin yerine getirilmesi için mahkeme buyruğu gerektirdiği sürece, karşılıklı yardım talebine uymayı büsbütün yahut kısmen reddedebilir.
SİYASİ BİR HATAYSA, İADE YOK: Farklı bir husus de, Avusturya’nın isimli yardım sağlamak için her çabayı göstermesi gerektiği istikametinde. Bu hususa nazaran, ülkeler karşılıklı olarak, mahkeme kararı yoksa bile, “zorlayıcı önlemler gerektiren isimli yardımı sağlamak için her çabayı göstermek” zorunda. ABD yahut Avusturya’nın karşılıklı isimli yardımları, siyasi cürüm varsa, askeri casusluk kelam konusu ise, iade ya da bilgi alışverişi ulusal güvenliği tehlikeye düşürüyorsa reddedilebiliyor. Korkmaz olayında bu yok. Talep eden devlet ile talep edilen “devletin ekonomik hatalara bakış açısının farklı olması” iade ya da bilgi alışverişini engellemiyor.
MAKUL KUŞKUYU KANITLAMASI YETİYOR: Arama yahut el koyma yahut başka zorlayıcı tedbirler, talep eden devletin makul kuşkuyu kanıtlaması halinde de uygulanabiliyor. Talepte bulunulan devletin yetkili makamı, talebi gecikmeksizin ele almalı yahut yetkili makama iletmeli. Talepte bulunulan devlet, talebi tamamlamak için elinden gelen her şeyi yapar. Talepler, talepte bulunulan devletin maddelerine nazaran ele alınır. Talepte bulunulan devletin mahkemeleri, ulusal soruşturma ve kovuşturma süreçlerinde, kanunlarının müsaade verdiği ölçüde talepleri yerine getirmeye yetkili. Talepte belirtilen icra formuna, talep edilen devletin kanunlarına terslik yoksa uyulur.
YÜRÜTMEYİ DURDURMA HALİ: Talepte bulunulan devletin merkezi makamı, bir talebin yerine getirilmesinin devam eden ceza soruşturmalarına yahut ceza yargılamalarına müdahale teşkil ettiğini, kişinin güvenliğini tehlikeye atacağını yahut talepte bulunulan devletin kaynaklarına inanılmaz yük getireceğini tespit ederse, yetkili makama danışıp yürütmeyi erteleyebilir yahut şarta bağlı hale getirebilir.
