Covid-19’un matematiksel modellemesi ve varsayımı konusunda üç farklı çalışma yapan ve bunlardan ikisi dünyada da kabul gören Ankara Üniversitesi Öğretim Üyesi Doçent Levent Özbek, virüsün ne vakit yok olacağı konusunda net kestirimde bulundu. Resmi datalardan yola çıkılarak yaptığı modelleme ile hastalığın matematiksel haritasını çıkaran Özbek, Dünya Matematikçiler Çetelesine de giren isim oldu. NASA’dan Uçuş Güvenliği Projesi konusunda davet alan isimler ortasında bulunan ve Türkiye’deki birinci otomatik para çekme makinelerinin programlanmasını yapan Doçent Özbek, coronavirüsün yok olacağı tarih konusunda SÖZCÜ HaftaSonu’na şunları anlattı:
50 MİLYON KİŞİ YAKALANDI: Toplam test sayısı 55 milyonu geçti ve hadise sayısı da 5 milyon 276 bin civarına ulaştı. Bu testlerin yüzde 10’unun tekrar olduğunu varsayarsak yaklaşık 50 milyon kişi ya bu virüse yakalanıp atlattı ya da bağışıklığından ötürü yakalanmadı. Tüm aşıları tamamlanan kişi sayısı 12 milyon 971 bin, güzelleşen sayısı 5 milyon 147 bin, toplam 18 milyon 119 bin kişinin de yakalanmayacağını varsayarsak yaklaşık 68 milyon kişi virüse maruz kalmayacak.
AĞUSTOS AYINDA KURTULURUZ: Türkiye nüfusu yaklaşık 83 milyon ve geriye 15 milyon kişi kalıyor. Bundan sonra günde ortalama 200 bin test yapılacağını varsayarsak iki ay içinde nüfusun tamamı test taramasından geçmiş olacak. Test ve hasta sayısı 15 milyon kişi sayısına uyarlanırsa 36 bin civarında yeni hasta çıkması beklenir. Yeni ve farklı bir durum olmazsa ağustos ayı sonunda Covid-19 gündemimizden kalkar. Öteki ülkelerde bitmeden Türkiye’de bitmez fakat tesiri çok az olur. Üreme katsayısının 1’in altında olması durumunda, virüsün yayılımının vakit içerisinde sona ermesi öngörülüyor. Bu da virüsü taşıyan bir kişinin birden az bireye bulaştırabileceği ve böylelikle hastalığın vakitle yok olacağı manasına geliyor.
Biz yoksullaşırken dünyada milyarderlerin sayısı arttı
Doç. Özbek, şöyle dedi: “Biz yoksullaşırken dünyada 2 bin 189 kişinin kesesine milyarlarca dolar aktı. Covid-19 salgını devrinde dünyadaki milyarderlerin serveti yüzde 27.5 artış göstererek 10.2 trilyon dolara ulaştı. İsviçre bankası UBS’in hazırladığı rapora nazaran, 2017 sonunda 8.9 trilyon dolar ile doruğa ulaşan bu servet, 2020’de nisan-temmuz periyotta 10.2 trilyon dolar ile yeni tepe yaptı. 2017’de 2 bin 158 olan milyarder sayısı ise 2 bin 189’a ulaştı.”
Levent Özbek
Matematiksel model nedir?
Cihanda olup bitenleri manaya ve anlatma gayreti içinde olan insan, ilgilendiği olay ve süreçlerle ilgili çeşitli modeller kurar ve bu modeller üzerinde çalışarak gelecekte ne üzere durumlar ortaya çıkabileceğini bilmeyi öngörür. Model, gerçek dünyadaki bir sistemin yapı ve işleyişinin, ilgili olduğu bilim alanının kavram ve kanunlarına bağlı olarak söz edilmesidir. Gerçek dünyadaki bir olayın, sürecin yahut ünitelerden oluşan ve üniteleri ortasındaki iç münasebetler yanında etraf ile dış münasebetlere nazaran işleyen bir sistemin anlatımına matematiksel model denir. Doç. Levent Özbek de matematiksel modelleme alanında çalışıyor.
